Integracja sensoryczna to forma terapii bazująca na plastyczności mózgu, polegająca na odpowiednim stymulowaniu go bodźcami płynącymi ze wszystkich kanałów sensorycznych, czyli zmysłów (wzroku, węchu, słuchu, dotyku, smaku). Dzięki temu mózg uczy się na nowo prawidłowo odbierać, segregować i interpretować bodźce oraz prawidłowo łączyć je ze sobą oraz z wcześniejszymi doświadczeniami. Od tego zależy prawidłowy rozwój dziecka. Terapia ma formę zabawy, podczas której terapeuta tak kieruje aktywnością dziecka , aby była ona
dostosowana do jego potrzeb.
Objawy zaburzeń SI
Zaburzenia integracji sensorycznej nie wynikają z uszkodzeń narządów zmysłów, lecz są swoistymi problemami układu nerwowego z odbiorem, porządkowaniem i interpretacją bodźców zmysłowych. Dziecko z powyższymi trudnościami może w ogóle nie zauważać pewnych bodźców, reagować na nie z opóźnieniem albo wręcz przeciwnie, reakcja może być nadmierna. U każdego dziecka może to wyglądać inaczej, a zaburzenia SI to zbiór pewnych nieprawidłowości w rozwoju zmysłowo-ruchowym. Dlatego wyróżnia się objawy zaburzeń integracji sensorycznej, które występują w różnych konfiguracjach i nasileniu.
Niemowlęta i małe dzieci:
Sen – problemy z zasypianiem, częste wybudzanie się, budzenie się z krzykiem i płaczem.
Samoregulacja- trudności z wyciszaniem się, częsty płacz, napady wybuchów złości, drażliwość i hałaśliwość.
Jedzenie- problemy z odruchem ssania w okresie noworodkowym, problemy z wprowadzaniem nowych pokarmów, częsty odruch wymiotny. Unikanie pewnych tekstur i konsystencji jedzenia, a nawet jedzenie wybiórcze (ze względu na teksturę, zapach, smak czy kolor).
Dotyk- unikanie dotyku innych osób i przytulania, odpychanie się od rodzica, nietolerowanie ubierania i zabiegów higienicznych (mycie, kremowanie, czesanie, obcinanie paznokci, mycie zębów), unikanie zabaw i sytuacji gdzie dziecko może się pobrudzić, unikanie pewnych materiałów, szwów w ubraniach, części garderoby (czapka, szalik).
Czucie głębokie- uderzanie główką o ścianę lub łóżeczko, gryzienie, szczypanie, ściskanie siebie lub innych osób, brak wyczucia siły, zbyt mocne i siłowe zachowania w kontaktach z innymi, ocieranie się o ściany lub innych, potrzeba mocnego dotyku, docisku pewnych części ciała a czasami masturbacja dziecięca.
Ruch-protest przy nagłych zmianach położenia ciała w przestrzeni, niechęć do przebywania w określonych pozycjach, potrzeba bycia w ciągłym ruchu (noszenia, wożenia w wózku, noszenia w chuście, ciągłe bieganie), niezgrabność, słaba równowaga, ciągłe upadanie i potykanie się, wpadanie na przedmioty u dzieci chodzących. Nadmierne huśtanie się lub kręcenie, wybieranie tylko określonych aktywności na placu zabaw przy unikaniu innych, ale również unikanie ruchu i zabaw ruchowych.
Słuch- najdrobniejsze dźwięki wybudzają dziecko, bardzo negatywna reakcja na pewne dźwięki (suszarki, blendera, odkurzacza, karetki), pobudzenie lub lęk w miejscach bogatych w różne dźwięki (galeria handlowa, market, festyny a nawet kościół).
Wzrok- duża wrażliwość na jasne światło (odwracanie głowy, rozdrażnienie, płacz), silne pobudzenie w miejscach tłocznych i ruchliwych.
Emocje- problem z oddzieleniem od opiekuna, nadmierne wycofanie w nowych sytuacjach, brak reakcji na zakazy opiekuna, drażliwość i nadmierna labilność emocjonalna (od płaczu do śmiechu)
Przedszkolaki i uczniowie:
Nieprawidłowe napięcie mięśniowe, wady postawy.
Problemy z koncentracją uwagi, zwłaszcza w grupie.
Zbyt duża ruchliwość dziecka lub odwrotnie, preferowanie siedzącego trybu życia, unikanie zabaw i gier ruchowych.
Niezgrabność ruchowa, ociężałość i sztywność, obniżona równowaga i koordynacja, problem z uczeniem się nowych umiejętności.
Problemy w czynnościach precyzyjnych takich jak pisanie, cięcie, rysowanie, nawlekanie, często niechęć i unikanie ich.
Problemy z opanowaniem umiejętności czytania i pisania.
Nadwrażliwość na dotyk przejawiającą się unikaniem czynności higienicznych, metek lub niektórych ubrań, zabaw w piasku, zabaw plasteliną, farbą (malowanie palcami), nadmierne reakcje na pobrudzenie się.
Unikanie huśtawek, zjeżdżalni, karuzeli, drabinek lub nadmiernym poszukiwaniem tego typu zabaw.
Unikanie miejsc zatłoczonych, głośnych, nieprzewidywalnych ( komunikacja miejska, supermarket, festyny itp.) lub – po pobycie w takim miejscu – nadmierne pobudzenie, zdenerwowanie.
Poszukiwanie mocnego dotyku, uderzania i uciskania własnym ciałem o innych ludzi lub przedmioty.
Nadwrażliwość na różne dźwięki i hałas, brak możliwości skupienia uwagi w hałasie.
Nadwrażliwość na bodźce wzrokowe: światło, pobudzenie lub brak skupienia uwagi w miejscach o dużej ilości kolorów, świateł, ludzi.
Nadwrażliwość na zapachy, wyczuwanie ich z daleka, odmowa jedzenia pokarmów ze względu na ich zapach, częsty odruch wymiotny ze względu na zapach.
Unikanie niektórych smaków, konsystencji pokarmów a nawet jedzenie wybiórcze.
Pamiętajmy jednak, że jedna jaskółka wiosny nie czyni… Występowanie jednego czy dwóch objawów nie świadczy o zaburzeniach integracji sensorycznej. Jeśli jednak objawów jest więcej i utrudniają one codzienne funkcjonowanie dziecku, może to być sygnał o problemach z przetwarzaniem bodźców sensorycznych.
Koszt zajęć: 100zł/40min. Zajęcia realizowane w ramach wczesnego wspomagania rozwoju są bezpłatne.
Diagnoza SI: 300zł